Hermann Ackermann heeft altijd een inmiddels wat verkreukeld en hier en daar gescheurd A-4tje bij zich. Z’n talisman en bewijs van verdiensten. KNVB-persbulletin staat erboven. Datum 14 april 1993, de jeugdinterland Nederland-Denemarken. In de opstellingen van het Nederlands elftal van jongens onder de 19 komen we onder anderen Clarence Seedorf, Patrick Kluivert en Giovanni van Bronckhorst tegen. Coach: Dick Advocaat. De uitslag moeten we even opzoeken: een moeizame 2-1, doelpunten Nederland van Clarence Seedorf en Hans van de Haar. Onvermeld blijft dat hij, Hermann Ackermann, postbode in Alkmaar en wijde omgeving, er bij was, die dag op de tribune van de Adelaarshorst in Deventer. En hij legde alles vast, alles van die talentjes die later zo beroemd werden.
Mooie tijden waren het. Coaches, scheidsrechters, clubbestuurders en bonds-bobo’s: ze kenden Hermann allemaal. Na afloop was het ouwe-jongens-krentenbrood in de bestuurskamer, volstrekt ondenkbaar in het verzakelijkte professionele voetbal van tegenwoordig. Herman kende de voetbaltalentjes nog voor hun grote carrières op gang kwamen. De ene na de andere anekdote volgt. ‘Patrick Kluivert? Een eigenwijs portret’. En Dick Advocaat? ‘Een fijne persoonlijkheid’. Net als Clarence Seedorf. Ook Guus Hiddink heeft Hermann hoog zitten. In 1995 bij België-Nederland leerde hij hem kennen. Bij diezelfde interland bevond Hermann zich te midden van een groep van vijfduizend fanatieke supporters van de Rode Duivels, met naast zich de roemruchtige commentator Rik de Saedeleer.
Hoe was Hermann er in gerold? ‘Via-via’. ‘Een samenloop van omstandigheden’. Kwestie van mazzel. Verwacht van hem opgeklopte verhalen. Hij was er altijd, dat was belangrijk. Ze konden altijd een beroep op hem doen. En wat hij filmde was ook nog eens verkrijgbaar tegen een onkostenvergoeding, een door de sponsor beschikbaar gestelde nieuwe camera en een gratis toegangskaartje. De duizelingwekkende bedragen die tegenwoordig in de professionele voetbalsector omgaan, waren toen ondenkbaar. Hermann stelde geen hoge eisen. Hij beschouwde het allemaal als een hobby waarvan hij genoot, vooral als het na de wedstrijd met een biertje en een kroket gezellig werd in de kantine.
Gek op voetbal was Herman als jochie, ook al was z’n pa meer van het schaatsen. Die beheerde de toenmalige natuurijsbaan bij het Ooievaarsnest, de voorloper van kunstijsbaan de Meent. Ackermann senior combineerde die taak met de exploitatie van de koek- en sopietent. Hermanns vrienden haalden hem over op voetbal te gaan. Het werd Alcmaria Victrix. Hij bleek een keeperstalent van het onverschrokken type. Z’n bescheiden lengte – 1.78 m – was een nadeel, maar in de A 1 voetbalde hij toch maar mooi tegen Johan Neeskens, die toen bij RCH uit Haarlem al een uitzonderlijk talent was. Seye Visser – later prof bij onder meer AZ en NEC – was rechtsback in zijn team. Dat speelde toen nog in de eerste klasse van de amateurs.
Maar liefst 37 jaar stond Hermann onder de lat bij Alcmaria. Daarna speelde hij nog een tijdje op een veel lager niveau bij GSV in Grootschermer. In dat dorp kende hij door z’n werk als postbode veel mensen. Theo Koomen bijvoorbeeld, politicus Aad Kosto, acteur Kees Brusse en kunstenaar Nic. Jonk. Gezellig dorp, dat Grootschermer. Toen hem op een dag werd gevraagd of hij geen zin had om bij GSV z’n loopbaan af te sluiten, stemde hij toe, maar uiteindelijk bleek het keeperswerk funest voor z’n knieën en werd hij gedwongen voortijdig te stoppen.
De voetballiefde was daarmee bepaald niet over. Hermann, destijds nog vrijgezel, was verknocht aan het wereldje van het regionale amateurvoetbal en bezocht in de weekenden zoveel mogelijk wedstrijden. Ergens vroeg in de jaren tachtig, kwam de hobbycamera in zijn leven. Hoe precies, dat weet hij niet meer. Sindsdien combineerde hij z’n voetballiefde met z’n camerahobby. Alles werd vastgelegd op een klein formaat cassettebandje, waarvan je de beelden op VHS-banden kon overzetten.
Hermann met zijn onafscheidelijke camera: het viel op, destijds. Iemand die voetbalwedstrijden stond te filmen was dik veertig jaar geleden nog iets bijzonders. Gaandeweg zocht Hermann het wat hogerop. Vanaf 1984 legde hij de verrichtingen van de A- en B- junioren van AZ vast. Later doorgebroken talenten als de gebroeders Yuri en Tim Cornelisse zaten daarbij. Van het een kwam het ander. Ook de uitwedstrijden van de AZ-selectie werden gevolgd en later zelfs de trainingen en persconferenties. Hermann begon meer en meer bij het meubilair van AZ te horen. De club begon de waarde er van in te zien en deed hem, in ruil voor al dat gratis beschikbaar gestelde filmmateriaal, de meest moderne camera’s cadeau.
Mooie herinneringen bewaart Hermann aan het oude stadion in de Alkmaarder Hout met de legendarische betonnen pisbakken. Met 13.000 mensen zat het stampvol, maar hij had volop ruimte in z’n hokje bovenop de hoofdtribune waar hij perfecte beelden kon maken. Trainer Joop Brandt gebruikte die beelden een keer om een van z’n spelers duidelijk te maken dat hij misschien toch niet zo goed was als hij zelf dacht, vertelt Hermann. Ook andere trainers en coaches uit het profvoetbal begonnen voor hun wedstrijdanalyses gebruik te maken van de beelden van ‘die filmer van AZ’.
Hermann raakte wijd en zijd bekend in het betaald voetbal en daarbuiten. De arbitragecommissie van de KNVB klopte bij hem aan voor filmbeelden. Dankzij die beelden werd de aangeklaagde AZ-speler Paul Nortan vrijgesproken. Het Openbaar Ministerie vorderde Hermanns materiaal in een strafzaak waarbij AZ-supporters na een wedstrijd tegen DS’79 scheidsrechter Van Mierlo te lijf wilden gaan. Uiteraard legde Hermann ook vrolijkere gebeurtenissen vast. Waren er rond het voetbal feestjes, evenementen en andere bijzondere gebeurtenissen; Hermann stond hij erbovenop. Welke AZ-fan kent niet het lied ‘Oh, wat is het toch fijn om AZ-er te zijn’? De AZ-selectie, trainer Theo Vonk en suikeroom Dirk Scheringa zongen in de studio van Henk Geels. Hermann filmde het feestje. Ook artiesten als Marco Borsato en André Hazes (senior) verschenen bij AZ en dús voor Hermanns camera.
Een wedstrijd van AZ tegen Feyenoord in de Kuip bracht hem in contact met Bert van Lingen, destijds een hotemetoot bij de KNVB. ‘Hij vroeg of ik ook niet voor de vrouwenteams en de jeugdelftallen van Oranje wilde filmen. Dat was natuurlijk hartstikke leuk. Dat heb ik, gewoon naast m’n werk als postbode, tot 1996 gedaan. Toen veranderde alles. De sportzenders kwamen op. De NOS ging meer voetbal uitzenden en de KNVB en de clubs van het betaald voetbal gingen beelden afnemen van die zenders. De wedstrijdanalyses waren vanaf die tijd een vast onderdeel van de tactische besprekingen. Dat werk was voor mij over. Toen ging ik mij weer richten op de amateurverenigingen in Noord-Holland. Met name de hoger spelende teams, zoals AFC’34.’
Verhalen volop, ook over het amateurvoetbal in de regio. Bijvoorbeeld over die beslissingswedstrijd om het kampioenschap tussen AFC’34 en Blauw-Wit Amsterdam. Dankzij Hermans beelden werd bewezen dat een van de spelers van Blauw-Wit niet speelgerechtigd was. De nederlaag van AFC ‘34 werd daarop door de KNVB omgezet in een overwinning. En zo werden de Alkmaarders kampioen.
Veel commotie ontstond in 1993 toen Hermann een oefenwedstrijd tussen Feyenoord en een Helders amateur-selectieteam vastlegde. Het liep uit de hand toen Feyenoord-verdediger Ulrich van Gobbel op de vuist ging met een tegenstander en een andere Feyenoorder een van de Helderse spelers een gebroken kaak bezorgde. Uiteraard legde Herman dat incident vast. De landelijke media kregen er lucht van. Studio Sport zat achter de beelden aan, maar Herman wilde ze niet beschikbaar stellen. Niet alleen omdat Feyenoord toch vanouds ‘z’n cluppie’ was – ‘Ik kom al in de Kuip sinds 1966’ – maar vooral omdat hij problemen met Rotterdamse hooligans voorzag als hij zijn beelden wél zou afstaan aan de landelijke media. Van Gobbel zou daardoor lange tijd geschorst worden. ‘Ik kreeg al gauw vervelende telefoontjes waarin ik werd bedreigd. Ik wilde er helemaal niets mee te maken hebben.’
Die hectische tijden zijn voorbij. Geef Hermann maar het amateurvoetbal in Noord-Holland. Dorpsvoetbal, daar houdt hij van:
‘Dorpsvoetbal leeft eigenlijk veel meer dan profvoetbal. Maar de mentaliteit van de voetballers is heel anders dan toen ik nog zelf speelde. Ik was in de jaren dat ik zelf nog voetbalde heel fanatiek. Tegenwoordig zeggen die gasten, ook voor een belangrijke promotie- of degradatiewedstrijd, gewoon af omdat ze op vakantie moeten of naar een festival willen.
Liederlijk verwend zijn ze. Je hebt 52 weken in een jaar waarvan er 28 worden gevoetbald. Kun je in de rest van het jaar dan niet op vakantie of naar een festival?’
