Ruim 300.000 Indische Nederlanders en andere groepen, zoals Molukkers, zijn vanuit de voormalige kolonie Nederlands-Indië naar Nederland gekomen. Directe aanleiding was het uitroepen van de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië.
Maar al vóór 1949 kwamen ruim honderdduizend evacués voor een tijdelijk verblijf naar Nederland om bij te komen van de Japanse bezetting (1942-1945) en de politionele acties (1945-1949). Hiervan keerden 30.000 terug.
De grootste groep Indische Nederlanders (“Indische repatrianten”) kwam rond 1951 naar Nederland. Om uiteenlopende redenen: sommigen gingen met pensioen, van anderen kwam hun werk in Indonesië te vervallen vanwege de onafhankelijkheid. Anderen wilden niet opteren voor het Warga Negara Indonesia (WNI), het Indonesisch staatsburgerschap. Deze laatste groep bestond vooral uit Indo-Europeanen. Maar ook een grote groep Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen die ‘tijdelijk’ in Nederland zouden verblijven.
Na 1951 zette de Nederlandse regering een rem op de komst van Indo-Europeanen. Zij zouden, volgens de regering, slecht kunnen aarden in Nederland en moesten tegen zichzelf beschermd worden. Alleen bij hoge uitzondering mochten deze gezinnen nog naar Nederland komen.
De leefomstandigheden van deze groep ‘gemengdbloedigen’ werd in Indonesië echter zo problematisch, dat in 1955 het beleid toch weer aangepast werd. Late repatrianten en spijtoptanten werden nog toegelaten.
Op 5 december 1957, ook bekend als Zwarte Sinterklaas, verklaarde de Indonesische regering alle Nederlanders staatsgevaarlijk. Nog eens 10.000 in Indonesië wonende Indische Nederlanders zagen zich gedwongen te vertrekken.
In 1968 werd de regeling stopgezet….
Erwin Pieters en Susan Patty vertellen in hun presentie over de ‘repatriëring’, het ontvangst in Nederland en de komst van hun familie in Alkmaar. Zij staan stil bij de impact dat het nog steeds heeft op de levens van de verschillende generaties.
Het thema van de lezingen dit jaar: Alkmaar en immigratie
We realiseren het ons misschien niet, maar met overgrote deel van de Nederlanders is van buitenlandse herkomst. Ook in Alkmaar stonden in de loop van de tijd de poorten open voor mensen die op zoek waren naar werk, geluk en een nieuwe toekomst. De lezingencyclus 2025 van de Historische Vereniging Alkmaar gaat over de verhalen van deze mensen.
Hoofdbeeld, met dank aan Wikipedia: SS Almanzora arriveert in Amsterdam met 1900 repatrianten uit Nederlands-Indië aan boord, velen verzwakt door infecties en ondervoeding in de Jappenkampen (3 januari 1946).
De lezing op woensdagavond 1 oktober is in Wijkcentrum Overdie, Van Maerlantstraat 8-10 in Alkmaar.
Inloop is om 19.30 uur, start lezing is om 20.00 uur.
Leden van de HVA hebben (natuurlijk) gratis toegang.
Niet-leden van de HVA kunnen op de avond van de lezing bij de ingang van de zaal voor € 5.00 een kaartje kopen.
Team Lezingen HVA:
Cas Kruidenberg, Berend Berlijn, Annelies Balk en Henk de Kruik.