Jan Stuyts Bloemwijk is er nog
“Duizenden woningen ontwierp hij, tientallen villa’s verspreid over heel Nederland, scholen, ziekenhuizen, stadhuizen en erg veel kerken. Maar na zijn begrafenis op 14 juli 1934 op de mede door hem ontworpen Heilig Land Stichting vlakbij Nijmegen is zijn naam op de mestvaalt van de geschiedenis verdwenen. Slechts in een enkele voetnoot in de vele nadien verschenen architectuurboeken komt hij voor: Jan Stuyt (1868-1934).” Zo begint het persbericht bij zijn vorig jaar verschenen biografie. Nou, in Alkmaar is wel begrepen dat Jan Stuyt niet op de mestvaalt hoort. Hij kreeg zelfs een fraaie afbeelding op een tegel in de Walk of History in de Langestraat (tegel 42, ‘De architecten van Alkmaar’). Stuyt heeft nogal wat sporen nagelaten in onze stad. Van het schitterende St. Elisabethgasthuis hebben we nog maar een klein deel over, Zorgcentrum Westerhout. Het fraaie herenhuis aan de Oudegracht 291, gebouwd voor een medisch specialist, werd later een kleuterschool en nog weer later Stichting Ewa en vervolgens het Horizoncollege. Nu is het een chique appartementencomplex. In 2007 na een geslaagde restauratie nog bekroond met onze Puienprijs. En wat dacht u van ons prachtige stadhuis, dat de aandacht van alle toeristen trekt. Zonder Jan Stuyt zou het er niet meer zo hebben bijgestaan. Hij vernieuwde de toren, toen bleek, dat de gietijzeren punt niet veilig meer was en bracht de gevel weer in topconditie. Het Huis van Achten, pittoresk hofje aan de Gedempte Nieuwesloot, gaf hij de zo beeldbepalende kruisvensters terug in de regentenkamer. In Heiloo kent u van hem vast wel de statige St. Willibrorduskerk en het bijzondere bedevaartsoord Onze Lieve Vrouwe ter Nood. Ook de kolossale kathedrale nieuwe St. Bavo in Haarlem ontstond, – in samenwerking met Jos Cuypers -, onder zijn meesterhand. Kortom, in stad en streek vinden we een rijke erfenis aan beeldbepalende panden en monumenten van deze Purmerendse bevlogen architect. Tenslotte: Hij schiep ook mooie arbeiderswijken. In onze stad is de charmante Bloemwijk bij de Westerweg op zijn tekentafel ontstaan. Zijn beeldmerk, het ‘schaakbord’, is als versiering op verschillende panden aangebracht, altijd op een stuk blinde muur onder de nok. Vreemd eigenlijk dat de stad nooit overwogen heeft de wijk, of tenminste de meest typerende delen ervan, aan te wijzen als beschermd stadsgezicht of gemeentemonument. Wij hebben qua stadsschoon veel aan Jan Stuyt te danken. Zou het alsnog kunnen? Dat besluit redde immers ook de Ringersfabriek van sloop. Jan Stuyts Bloemwijk is er nog. Wat let Alkmaar? (Zie www.hvalkmaar.nl voor meer afbeeldingen.)
Klik hier voor meer informatie over Jan Stuyt.
Klik hier voor een artikel over Jan Stuyt en zijn arbeiderswijken in Limburg. En zie de overeenkomsten met de Bloemwijk!
Klik hier voor meer foto’s van de Bloemwijk.
Auteur: Leen Spaans